پیران
پیران
ناحیهی پیران سهر به قهزای مێرگهسوره و له (53) گوند پێکهاتوه رێژهی دانیشتوانی (6715) کهسه ن
ناوی یهکهی کارگێری (پیران) ه و له رێکهوتی (7-3-1999) کراوهته ناحیهی وژمارهی گوندهکانی (53) گونده و (155) کم له پارێزگای ههولێرهوه دوره سهنتهری ناحیه تاکو قهزای مێرگهسوور (22)کم له رۆژههڵاتهوه هاو سنوره لهگهڵ ناحیهی سیدهکانله باشوورهوه ناحیهی گۆره تووه و له رۆژئاوا نهحیهی شێروانه مهزن، رێژهی فهرمانبهرانی لهگهڵناوی بهرێوبهرهکان بریتییه له :-
میژووی ناحیهی پیران:-
پیران پێش ئهوهی ببیت به ههر له کۆنهوه گوندێکی گهورهی دهڤهرهکه بووه و له رووی دانیشتوانهوه گهورهترین گوندی سنورهکه بووه ، گهلێک رووداوی جۆراو جۆری بهسهر داهاتوهبه تایبهت له ساڵاکانی شۆرشی ئهیلولدا چونکه چهندین جا بهرهێرشی رژێمی عیراقی ئهو کات که کهووتوه وێران کراوه یاخود سوتێنراوه ، دیار ترینیان ساڵی 1978 که خهڵکهکهی راگوێزراوهو پیران به تهواوی وێران کرا.
ههڵکهوتهی جوگرافیای ناحیهی پیران :-
ههڵکهوتهی جوگرافیای پیران بریتیه له شاخ و دۆڵ و نشێو پانتاییهکی زۆری پیران گوندهکانی داپۆشراون به دارو که دهوهنێکی زۆر ههر ئهمهیشه که بوهته هۆی هاتوچۆی دهڤهرهکه ههندێک ئهستهم بێ .
ناوی گوند و رێژهی دانیشتوانی گوندهکانی ناحیهی پیران لهم خشتهیهی خوارهوه:-
ژ | گوند | رێژهی دانیشتوان | ساڵی تێکدان | ساڵی ئاوهدانکردنهوه |
1 | پیران | 1812 | 1978 | 1991 |
2 | واژیی | 118 | 1978 | 1992 |
3 | مامیسک | 229 | 1978 | 1992 |
4 | کاولهباس | 55 | 1978 | 1995 |
5 | ههزیر | 247 | 1978 | 1991 |
6 | کولیتان | 54 | 1978 | 1992 |
7 | مهران | 263 | 1978 | 1991 |
8 | شیوهگهوره |
|
|
|
9 | بهنۆک | 70 | 1978 | 1991 |
10 | سهروکانی | 175 | 1978 | 1991 |
11 | شاپان | 40 | 1978 | 1998 |
12 | مارمارۆک | 40 | 1978 | 1998 |
13 | گرکهل | 75 | 1978 | 1993 |
14 | بندهر | 25 | 1978 | 1996 |
15 | گۆرابوزا | 85 | 1978 | 1992 |
16 | بابکێ | 87 | 1978 | 1991 |
17 | زهرگهت | 60 | 1978 | 1995 |
18 | رهسومهرا | 24 | 1978 | 1997 |
19 | گرکهبهن | 26 | 1978 | 1992 |
20 | کاولان | 48 | 1978 | 1996 |
21 | زهندا | 43 | 1978 | 1996 |
22 | بریاوا | 20 | 1978 | 1995 |
23 | ههلون | 116 | 1978 | 1994 |
24 | کهلوک | 340 | 1978 | 1992 |
25 | مهسهن | 165 | 1978 | 1991 |
ژ | ناوی گوند | رێژهی دانیشتوان | سالی تێکدان | سالی ئاوهدانکردنهوه |
1 | کهونه گوند | 68 | 1978 | 2003 |
2 | سهرچهڵ | 37 | 1978 | 1995 |
3 | گۆره سرۆک | 29 | 1978 | 1998 |
4 | مهمۆلان | 143 | 1978 | 1993 |
5 | خیریزۆک | 181 | 1978 | 1991 |
6 | دایلا | 316 | 1978 | 1991 |
7 | ئێنهمسید | 208 | 1978 | 1991 |
8 | بیدۆد | 245 | 1978 | 1992 |
9 | کانیه ماران | 12 | 1978 | 1996 |
10 | کۆلهکا | 326 | 1978 | 1992 |
11 | بیرسیاڤ | 150 | 1978 | 1992 |
12 | بیشون | 67 | 1978 | 2000 |
13 | کهکله | 245 | 1978 | 1991 |
14 | مهیدان | 16 | 1978 | 2012 |
15 | سیکانی | 3 | 1978 | 2012 |
16 | نهرمێ | 140 | 1978 | 1992 |
17 | ناودهشت | 240 | 1978 | 1992 |
18 | گوجار | 45 | 1978 | 2003 |
19 | کروژیا | ئاوهدان نیە |
|
|
20 | فهقیان | ئاوهدان نیە |
|
|
21 | سایێ | ئاوهدان نیە |
|
|
22 | دوکوسناوا | ئاوهدان نیە |
|
|
23 | سوسناوا | ئاوهدان نیە |
|
|
24 | بایڤێ | ئاوهدان نیە |
|
|
25 | سۆرهزهوی | ئاوهدان نیە |
|
|
26 | تلگێره | ئاوهدان نیه |
|
|
27 | بابکه ژیر | ئاوەدان نیه |
|
|
28 | ملهستری | ئاوهدان نیه |
|
|
تبۆگرافیای ناحیهی پیران:
له روی سروشتیهوه ناحیهی پیران به هاوینان ئاو و ههوایهکی ماناوهندی ههیه که زۆربهی جارانپلهی گهرما له (40) پلهی سهدی تێپهر ناکا بهڵام له وهرزی پایز ئهم پلهیه بهره بهره دادهبهزێت بۆ 20 پلهتا دهگاته وهرزی زستان بهفر بارین که پلهی گهرما زۆر جار دهگاته 12 پلهی سهدی ژێر سفر ، ههروهها له روی باران بارینهوه رێژهیێکی زۆر ئاووههوای پیران و دهڤهرهکه دهگۆرێت و سروشتهکهی زۆر خۆش و جوان دهبێت که زۆر له گهشتیاران روی تێدهکهن تا کۆتایی مانگی حوزهیران.
باری ئابووری ناحیهی پیران:-
دانیشتوانی سنوری ناحیهی پیران له روی کارهوه بهشێکی زۆر له ریزهکانی پێشمهرگهی کوردستان دهوام دهکهن و بهشێکی تری فهرمانبهر و جوتیار و کاری سهربهست، له روی سامانی ئاژهڵ داریهوه گوندهکان رهشهوڵاخ به خێو دهکهن له مهرو بزن له سنوری ناحیهی پیران (3) پرۆژهی بهخێو کردنی پهلهوهر ههیه . له روی بهروبومی کشتوکاڵیهوه له سنوری ناحیهی پیران هیچ بهرهوبومیکی کشتوکاڵی ناروێت یاخود ناکریت به مهبهستی فرۆشتن یاخود بازرگانی تهنها ئهوهی که دهکرێت بۆ (اکتفای زاتی) یه، له روی سامانی سروشتییهوه تاوهکو ئیستا پشکنینی بۆ نهکراوه و دیار نیه که چ سامانێکی سروشتیله سنوری ناحیهدا ههیه.
باری کۆمهڵایهتی ناحیهی پیران:-
له روی باری کۆمهڵیهتیوه دانیشتوانی سنوری ناحیهی پیران به گشتی لهسهر ئاینی ئیسلامن و سونی مهزههبن و هیچ ئاینێک و مهزههبیکی تری تێدا نیه . رێژهی دانیشتوانی سنوری ناحیهی پیران بریتیه له(6715)هاوڵاتی که (2000) پیاو (2058) ئافرهت و (2657)مناڵی تێدایه.